Ο Κάλβος στα ίχνη του Λογγίνου

της Αγγέλας Γιώτη

Ο Ανδρέας Κάλβος αντιμετωπίστηκε στο παρελθόν ως εθνικός ποιητής, ωστόσο για δεκαετίες αγνοήθηκαν τόσο τα ιταλικά του έργα όσο και η πνευματική του διαμόρφωση. Σήμερα ξέρουμε ότι ο Κάλβος δεν ήταν εξαρχής ένας Έλληνας ποιητής και ότι η ποίηση ήταν μόνο μια πλευρά της πνευματικής δραστηριότητας ενός ανθρώπου των γραμμάτων που επιδίωκε να συμμετέχει στον δημόσιο χώρο με τρόπο πολιτικό και ήθελε επίμονα, ώς το τέλος και με όποιο τίμημα, να ζήσει από τα γράμματα.

Τι μπορεί λοιπόν να σημαίνει σήμερα η παραδοχή ότι ο Κάλβος είναι ποιητής «υψηλός»; Είναι ανάγκη να προχωρήσουμε εκ νέου σε μια συνολική αποτίμηση των αισθητικών αρχών που διέπουν ολόκληρο το έργο του. Το «ύψος» είναι το νήμα που θα μας επιτρέψει να ανιχνεύσουμε τις αισθητικές αρχές από τις οποίες διέπεται το σύνολο του έργου ενός διανοούμενου που διαμορφώνεται και μετακινείται διαρκώς, σε μια Ευρώπη έντονων αισθητικών εξελίξεων και διεργασιών. Στις διαδρομές αυτού του βιβλίου, ο Κάλβος από υψηλός ποιητής γίνεται ένα ανθρώπινο παράδειγμα για μια διανοητική πορεία.