Προσφορά!

Η γενναιοδωρία της γοργόνας

του Ντένις Τζόνσον

Μετάφραση: Κώστας Σπαθαράκης

, ,

“Πρέπει να πω εδώ ότι έχω ζήσει πλέον πιο πολύ στο παρελθόν απ’ ό,τι μπορώ να ελπίζω πως θα ζήσω στο μέλλον. Έχω πολύ περισσότερα να θυμάμαι απ’ ό,τι να προσδοκώ. Η μνήμη ξεθωριάζει, ελάχιστα μένουν απ’ το παρελθόν, και δεν θα με πείραζε κιόλας αν ξεχνούσα άλλα τόσα. Κάπου κάπου κάθομαι εδώ ξαπλωμένος με την τηλεόραση αναμμένη, και διαβάζω για πράγματα παλιά και παράλογα σε κάποια από τις πολλές συλλογές παραμυθιών που έχω. Μήλα που όταν τα δαγκώσεις έρχεται η γοργόνα, αυγά που εκπληρώνουν κάθε επιθυμία, και αχλάδια που όταν τα φας σου μεγαλώνει η μύτη κι έπειτα πέφτει. Και τότε καμιά φορά σηκώνομαι και φοράω τη ρόμπα μου και βγαίνω στην ήσυχη γειτονιά μας και ψάχνω για μια μαγεμένη κλωστή, ένα μαγεμένο σπαθί, ένα μαγεμένο άλογο.”

Εκκαθάριση

ο συγγραφέας

Τζόνσον Ντένις

Ο Ντένις Τζόνσον (1949-2017) γεννήθηκε στο Μόναχο. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, με δάσκαλο τον Ρέυμοντ Κάρβερ. Υπήρξε πεζογράφος, θεατρικός συγγραφέας, αρθρογράφος και ποιητής. Έγινε γνωστός με το βιβλίο του Jesus’ Son (1992), μια συλλογή διηγημάτων με έντονα αυτοβιογραφικά στοιχεία, με θέμα τον εθισμό στα ναρκωτικά. Για το μυθιστόρημα Δέντρο από καπνό (μτφρ. Γ.-Ι. Μπαμπασάκης, Πατάκης 2011), έλαβε το National Book Award. Η Γενναιοδωρία της γοργόνας (2018) είναι η τελευταία συλλογή διηγημάτων του.

Επισκεφθείτε τη σελίδα του συγγραφέα

Κριτικές

ΣΙΩΠΕΣ

Κανένας δεν πήγε σπίτι αμέσως μετά το δείπνο. Νομίζω ότι μας άρεσε τόσο πολύ το φαγητό που περιμέναμε πως η Ελέιν θα ξανάστρωνε το τραπέζι απ’ την αρχή. Ήταν διάφοροι που τους είχα γνωρίσει λίγο από την εθελοντική δουλειά της Ελέιν – κανένας από τη δική μου δουλειά, κανένας από τη διαφημιστική. Καθόμασταν στο σαλόνι και περιγράφαμε τον πιο δυνατό ήχο που είχε ακούσει ποτέ ο καθένας. Κάποιος είπε πως ήταν η φωνή της γυναίκας του όταν του είπε ότι δεν τον αγαπούσε πια και ήθελε διαζύγιο. Ένας άλλος θυμήθηκε πώς χτυπούσε η καρδιά του όταν έπαθε έμφραγμα. Η Τία Τζόουνς είχε γίνει γιαγιά στα τριάντα εφτά της και ευχόταν να μην ξανακούσει ποτέ κάτι τόσο δυνατό όσο το κλάμα της εγγονής της στην αγκαλιά της δεκαεξάχρονης κόρης της. Ο άντρας της ο Ραλφ είπε ότι τον πονούσαν τ’ αυτιά του όποτε ο αδερφός του άνοιγε το στόμα του δημοσίως, γιατί ο αδερφός του έπασχε από σύνδρομο Τουρέτ και ξεσπούσε λέγοντας κάτι του τύπου «Μαλακίζομαι! Ωραία που μυρίζει ο πούτσος σου!» μπροστά σε αγνώστους, στο λεωφορείο ή στο σινεμά ή ακόμη και στην εκκλησία.

Ο νεαρός Κρις Κέις πήγε την κουβέντα προς την αντίθετη κατεύθυνση και άρχισε να μιλά για το θέμα των σιωπών. Είπε πως το πιο σιωπηλό πράγμα που είχε ακούσει ποτέ ήταν η νάρκη που του έκοψε το δεξί πόδι έξω από την Καμπούλ, στο Αφγανιστάν.

Άλλη σιωπή κανείς δεν βρέθηκε να περιγράψει. Έτσι επικράτησε τώρα σιωπή. Κάποιοι από την παρέα δεν είχαν καταλάβει ότι ο Κρις είχε χάσει ένα πόδι. Κούτσαινε, αλλά πολύ ελαφρά. Δεν ήξερα καν πως είχε πολεμήσει στο Αφγανιστάν. «Νάρκη;» ρώτησα.

«Ναι, κύριε. Νάρκη».

«Θα μας δείξεις;» ρώτησε η Ντέιρντρε.

«Όχι, κυρία», είπε ο Κρις. «Δεν κυκλοφορώ κουβαλώντας νάρκες».

«Όχι! Εννοώ το πόδι σου».

«Το πόδι μου το έκοψε η έκρηξη».

«Εννοώ ό,τι έχει μείνει!»

«Θα σου δείξω», είπε, «αν το φιλήσεις».

Αμήχανο γέλιο. Αρχίσαμε όλοι να λέμε τα πιο γελοία πράγματα που είχαμε φιλήσει ποτέ. Τίποτα συνταρακτικό. Είχαμε όλοι φιλήσει μόνο ανθρώπους και μόνο στα συνηθισμένα μέρη. «Ορίστε λοιπόν», είπε ο Κρις στην Ντέιρντρε, «να η ευκαιρία σου να φέρεις κάτι μοναδικό στη συζήτηση».

«Όχι! Δεν θέλω να φιλήσω το πόδι σου!»

Παρότι κανείς δεν το έδειξε, νομίζω πως όλοι νιώθαμε έναν ελαφρύ εκνευρισμό για την Ντέιρντρε. Θέλαμε όλοι να δούμε.

Ο Μόρτον Σαντς ήταν κι αυτός εκεί εκείνη τη βραδιά, και στο μεγαλύτερο μέρος της είχε καταφέρει να μείνει σιωπηλός. Τώρα είπε, «Για τ’ όνομα του Θεού, Ντέιρντρε».

«Εντάξει λοιπόν, εντάξει», είπε εκείνη.

Ο Κρις ανέβασε το δεξί μπατζάκι του, μαζεύοντάς το μέχρι τη μέση του μηρού, και αφαίρεσε το προσθετικό μέλος, ένα εξάρτημα από λάμες χρωμίου και πλαστικούς ιμάντες δεμένους στο γόνατό του, που ήταν άθικτο και σηκώθηκε με μια φριχτή κίνηση αποκαλύπτοντας την κομμένη άκρη του ποδιού, γεμάτη πτυχώσεις. Η Ντέιρντρε έπεσε στα γόνατα μπροστά του, κι εκείνος μετακινήθηκε λίγο προς το μέρος της –πάνω στον καναπέ, δίπλα του καθόταν ο Ραλφ Τζόουνς– φέρνοντας το κουτσουρεμένο απομεινάρι πολύ κοντά στο πρόσωπο της Ντέιρντρε. Τώρα εκείνη έβαλε τα κλάματα. Τώρα νιώσαμε όλοι αμήχανοι, λίγο ντραπήκαμε.

Μείναμε έτσι για λίγο.

Μετά ο Ραλφ Τζόουνς είπε, «Κρις, θυμάμαι που σε είδα να παίζεις ξύλο με δυο τύπους έξω απ’ το Έισις Τάβερν. Δεν κάνω πλάκα», είπε ο Τζόουνς γυρίζοντας σε μας, «βγήκαν έξω και τους σάπισε και τους δυο στις μπουνιές».

«Ίσως θα ήταν καλύτερα να μη δώσω σημασία», είπε ο Κρις. «Ήταν κι οι δυο τύφλα».

«Πάντως, Κρις, έριξες πολύ ξύλο εκείνο το βράδυ».

Στην τσέπη του πουκαμίσου μου είχα ένα υπέροχο κουβανέζικο πούρο. Ήθελα να βγω έξω να το καπνίσω. Το τραπέζι ήταν ένα από τα καλύτερά μας, και ήθελα ως επιστέγασμα της βραδιάς να απολαύσω το κάπνισμα. Όμως πάντα θες να δεις πώς θα καταλήξει κάτι τέτοιο. Πόσο συχνά βλέπεις μια γυναίκα να φιλάει ένα ακρωτηριασμένο μέλος; Ο Τζόουνς ωστόσο τα είχε χαλάσει όλα μιλώντας. Είχε διαλύσει τη μαγεία. Ο Κρις τοποθέτησε πάλι το προσθετικό μέλος στο πόδι του και έδεσε τους ιμάντες και κατέβασε το μπατζάκι του. Η Ντέιρντρε σηκώθηκε και σκούπισε τα δάκρυά της και ίσιωσε τη φούστα της και ξανάκατσε στη θέση της, και αυτό ήταν όλο. Το αποτέλεσμα όλης αυτής της ιστορίας ήταν πως ο Κρις και η Ντέιρντρε, περίπου έξι μήνες αργότερα, μπροστά στο δικαστήριο, παρουσία της ίδιας περίπου παρέας φίλων, παντρεύτηκαν από έναν δικαστή. Ναι, είναι πια σύζυγοι. Εσείς κι εγώ ξέρουμε καλά τι τρέχει.