Ο Ζυλιέν Σορέλ, γιος ενός ξυλουργού σε μια μικρή επαρχιακή πόλη της Γαλλίας την εποχή της Παλινόρθωσης, μαθητής ενός παλιού πολεμιστή του Ναπολέοντα αλλά και του τοπικού εφημέριου, ένας έξυπνος, ημιμαθής, ρομαντικός νεαρός γεμάτος φιλοδοξίες, προσπαθεί να ξεφύγει από τις ρίζες του και να ανέλθει, φεύγει για το Παρίσι, ερωτεύεται χωρίς να το καταλάβει, μάχεται και ηττάται. Το Κόκκινο και το μαύρο, το κατεξοχήν μυθιστόρημα του 19ου αιώνα, είναι το προγραμματικό κείμενο της κοινωνικής κινητικότητας: ο Ζυλιέν εργάτης, μαθητευόμενος ιερέας, παιδαγωγός, γραμματέας, κοσμικός, διπλωμάτης, κατάσκοπος, ευγενής, υπαξιωματικός, εγκληματίας και θανατοποινίτης, θα μπορούσε να έχει γίνει ξυλέμπορος, ιερέας ή επαναστάτης, να έχει παντρευτεί την καμαριέρα της ερωμένης του, μια πάμπλουτη Ρωσίδα κληρονόμο ή μια νεαρή αριστοκράτισσα του Παρισιού. Ο Σταντάλ αποδίδει με την ανάλαφρη ειρωνεία του τις αδυναμίες και το διχασμό του ήρωά του, την ασταθή αυτοκατανόηση και την κωμωδία της εσωτερικής του ζωής, παίζοντας με τη γλώσσα της φιλοδοξίας και του έρωτα, και συμπυκνώνοντας προκαταβολικά την πορεία όλων των ηρώων του 19ου αιώνα.

Ο Ορωνόκος είναι η ιστορία της αιχμαλωσίας και της εξέγερσης ενός Αφρικανού πρίγκιπα με ευρωπαϊκή παιδεία, που πουλιέται σκλάβος στην αγγλική αποικία του Σουρινάμ, αλλά και η εξιστόρηση του έρωτά του με την Ιμοΐνδα. Η συγγραφέας, ακροβατώντας ανάμεσα στην πραγματικότητα και τη μυθοπλασία, ανάμεσα στο ρομάντσο και την καταγγελία της δουλείας, συγκεντρώνει στο κείμενό της μια σειρά από αμφισημίες και αντιθέσεις: η αποικιοκρατία και η ευρωπαϊκή συνείδηση, η δουλεία και η πολιτική εξουσία, ο Αφρικανός ευγενής και η γυναίκα αφηγήτρια, αλλά κυρίως ο ρόλος της αφήγησης και η αλήθεια των γεγονότων. Αυτό το αμφίσημο και συναρπαστικό έργο μιας από τις πρώτες γυναίκες συγγραφείς της αγγλικής λογοτεχνίας αποτελεί μια πρώιμη αποτύπωση των ζητημάτων της φυλής, του φύλου, της επιθυμίας και της ισχύος.

Σε ένα παρισινό καφέ ο φιλόσοφος συναντά έναν περίεργο και αντιφατικό άνθρωπο, που τίποτα δεν του μοιάζει λιγότερο απ’ ό,τι ο ίδιος του ο εαυτός. Ο διάλογος που ανοίγει μεταξύ τους, με την απαράμιλλη χάρη, το ανάλαφρο χιούμορ και την ευφυΐα του Ντιντερό, διευρύνεται σταδιακά για να καλύψει όλα τα κεντρικά θέματα της νεωτερικότητας: την αρετή και τη γνώση, τον έρωτα και το χρήμα, την ιδιοφυΐα και την πίστη, την πολιτική και την τέχνη. Το χάσμα ανάμεσα στις δύο εκδοχές του εαυτού που σκηνοθετεί ο Ντιντερό, η πρωταρχική σχάση του εγώ σε δύο διακριτές αλλά και ενίοτε συμπληρωματικές θέσεις, αποτελεί μια κομβική στιγμή στην ιστορία του πνεύματος, μια στιγμή ρήξης, μια βόμβα, όπως τη χαρακτήρισε ο Γκαίτε, τα θραύσματα της οποίας διασπείρονται σε όλο το πεδίο της λογοτεχνίας μέχρι και σήμερα.

Ο Ζήνωνας Κοζίνι, προσπαθώντας να κόψει το κάπνισμα, ξεκινά την ψυχανάλυση. Το αριστούργημα του ιταλικού μοντερνισμού σε νέα μετάφραση της Έφης Καλλιφατίδη.